Amaç: Bu araştırmada, bilişsel zekâ ve duygusal zekânın,
stresle başa çıkma yöntemleri ve stres belirtileri ile ilişkisi A Tipi kişilik
örüntüsünde incelenmiştir.
Yöntem: 271 üniversite öğrencisi ile bilişsel zekâ,
duygusal zekâ, stresle başa çıkma, stres belirtileri ve A Tipi davranışları
ölçen ölçekler kullanılarak bir değerlendirme yapılmıştır.
Bulgular: Yaşanan stres belirtilerinin; stresle etkili
başa çıkma ve duygusal zekânın alt boyutlarından stres yönetimi ve genel ruh
durumu ile olumsuz yönde, etkisiz başa çıkma ve A Tipi kişilikle ise olumlu
yönde ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyetin kız olmasının
yaşanan stres belirtileri ile olumlu yönde ilişkili olduğu görülmüştür.
Bireyler A Tipi kişilik yoğunluğuna göre değerlendirildiğinde ise, genel
örneklemden farklı olarak A Tiplerinin stres belirtilerini, stresle etkili başa
çıkma yöntemlerinin daha az kullanılmasının ve duygusal zekânın genel ruh
durumu boyutundaki yetersizliğin yordadığı görülmüştür. B Tipi bireylerin stres
belirtilerinde de stresle etkili başa çıkma yöntemlerinin daha az, etkisiz başa
çıkma yöntemlerinin ise daha fazla kullanılması ile duygusal zekânın alt boyutu
olan kişisel becerilerin yüksekliğinin yordayıcı değişkenler olduğu
görülmüştür.
Sonuç: Bireylerin sahip oldukları kişilik özelliğine
göre, yaşadıkları stres belirtileri farklı değişkenlerle ilişkilidir. Stres
yönetimi uygulamalarında, özellikle A Tiplerine duygusal zekâ öğeleri arasında
belirtilen, yaşamdan zevk alma, olumlu, umutlu ve iyimser olma gibi
özelliklerin kazandırılması faydalı olabilir.