English
 
   
Araştırma Makalesi
Durumsal Özellikleri Tanıma Testi-2’nin Türkçe Uyarlamasının Şizofreni Hastalarında Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

Özge TÜRKOĞLU, Hanife AVCI, Ayşe Elif ANIL YAĞCIOĞLU
Türk Psikiyatri Dergisi (2025) 36:56
DOI:
10.5080/u27625

[Geri]    [PDF]    [Summary]    [Yazara Mail]
ÖZET

Amaç: Şizofreni hastalarında sosyal bilişin bozulduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, şizofreni hastalarında sosyal biliş alanlarından biri olan sosyal bilginin değerlendirilmesi amacıyla geliştirilen Durumsal Özellikleri Tanıma Testi-2’nin (Situational Feature Recognition Test-2, SFRT-2) Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırmaya katılan 100 şizofreni hastası ve 60 sağlıklı kontrole; Gözlerden Zihin Okuma Testi, İma Testi, Yüzde Dışa Vuran Duyguların Tanınması ve Ayırt Edilmesi Testleri, SFRT-2 Türkçe uyarlaması uygulandı. Ö lçeğin güvenirliği, 16 hastaya iki gün sonra tekrar test uygulanarak sınıf içi korelasyon katsayıları ve Bland-Altman grafikleri ile incelendi. Durumsal Özellikleri Tanıma Testi-2 bileşik puanları ile diğer sosyal biliş test puanları arasındaki ıraksak geçerlik, Spearman sıra korelasyon katsayısı kullanılarak incelendi. Ölçeğin bilinen gruplar geçerlik analizi Mann-Whitney U testi ile, ayırt edici geçerliği ise ROC analizi ile değerlendirildi.

Bulgular: Ölçeğin test-tekrar test güvenirliğinde, SFRT5 (ICC=0,634) dışındaki alt puanlar ve bileşik puanların ön test ile son test arasındaki uyumu iyi ve anlamlı bulunmuştur (ICC=en düşük 0,833-en yüksek 0,941). Ölçeğin bileşik puanları ile diğer sosyal biliş alanları arasındaki ilişkiler incelendiğinde; SFRT-2 doğru tanıma puanı ile  Gözlerden Zihin Okuma Testi (r s=0,338, p<0,001), İma Testi (r s=0,225, p=0,001) ve Yüzde Dışa Vuran Duyguların Tanınması Testi (r s=0,270, p<0,001) arasında pozitif korelasyon; SFRT-2 yanlış pozitif puanı ile Gözlerden Zihin Okuma Testi  (r s=-0,157, p=0,026) ve  İma Testi  (r s=-0,194, p=0,006) arasında ise negatif korelasyon saptanmıştır. ROC analizinde eğri altında kalan alan 0,744 (%95 GA 0,665-0,823, p<0,001), duyarlılık %81,0 ve seçicilik %61,67 olarak bulunmuştur.

Sonuç: Şizofreni hastalarında, SFRT-2 Türkçe uyarlamasının sosyal bilgi bozukluğunu değerlendirmek için güvenilir ve geçerli bir ölçüm sağladığı gösterilmiştir.

Anahtar Sözcükler: Güvenilirlilik ve geçerlilik, şizofreni, sosyal algı

Seres Yazılım