English
 
   
Araştırma Makalesi
Psikosomatik Araştırmalar için Tanı Kriterleri Revize Formunun (PATK-R) Türkçeye Uyarlaması: Bir Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

Muhammed Hakan AKSU, Damla ERBİL, İrem EKMEKÇİ ERTEK, Buket KOPARAL, Doğa YÖNTEM AYKURT, İhsan YELLİ, Fatma YAPRAK, Gökçenur ŞİMŞEK AVCI, Çağatay Haşim YURTSEVEN, Meltem ÇINAR BOZDAĞ, Bahadır GENİŞ, Behcet COŞAR, Ömer AYDEMİR
Türk Psikiyatri Dergisi (2025) 36:48
DOI:
10.5080/u27635

[Geri]    [PDF]    [Summary]    [Yazara Mail]
ÖZET

Amaç: Bu çalışmada, Psikosomatik Araştırmalar İçin Tanı Kriterleri – Revize Edilmiş Yarı Yapılandırılmış Görüşme (Diagnostic Criteria for Psychosomatic Research-Revised Semi-Structured Interview - DCPR-R-SSI) formunun Türkçe’ye kazandırılması ve psikometrik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Bu çalışma, Gazi Üniversitesi Psikiyatri kliniğinde 18-65 yaş arası, psikosomatik bozukluk tanısı almış hastalar üzerinde iki ayrı örneklemde gerçekleştirilmiştir. Görüşmeciler arası güvenilirlik analizinde, 100 kişilik bir örneklem iki değerlendirici tarafından değerlendirilmiştir. Geçerlilik analizleri için örneklem, hasta ve toplum gruplarından oluşturulmuştur. Ölçüt geçerliliği için PATK-R tanıları ile Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD), Hasta Sağlık Anketi 15 (HSA-15), Sağlık Anksiyetesi Ölçeği (SAÖ) ve Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ) arasındaki ilişki Nokta Çift Serili Korelasyon Katsayısı ile analiz edilmiştir. Toplum ve hastane örneklemindeki PATK-R tanı dağılımı incelenmiştir.

Bulgular: Görüşmeciler arası güvenilirlik analizinin yapıldığı örneklemde yaş ortalaması 33,5±13,0 yıl olup %55’i kadındır. 14 PATK-R tanısı için kappa değerleri 0,823-0,964 arasında saptanmıştır. Hastane ve toplumdan oluşturulan örneklemde toplumdan 110 kişi ve hastaneden 100 kişi yer almış; geçerlilik analizlerinde Allostatik Aşırı Yük, HAD-Depresyon, HAD-Anksiyete, HSA- 15 ve SAÖ ile, Demoralizasyon ve Umutsuzluk ile Birlikte Demoralizasyon tüm ölçeklerle anlamlı ilişki göstermiştir. Tip A Davranış tüm ölçeklerle zayıf düzeyde ilişkili bulunurken, Aleksitimi TAÖ ile güçlü bir ilişki göstermiştir. En sık beş PATK-R tanısı ise Allostatik Aşırı Yük (%55,2), Demoralizasyon (%36,1), Aleksitimi (%29,0), Tip A Davranış (%27,6), İrritabl Duygudurum (%15,7), Süreğen Somatizasyon (%11,9) ve Sağlık Anksiyetesi (%10,9) olarak sıralanmıştır.

Sonuç: Bu çalışma, PATK-R Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Sözcükler: Aleksitimi, konsültasyon liyezon psikiyatrisi, konversiyon, psikosomatik tıp, sağlık anksiyetesi, somatizasyon

Seres Yazılım